Najczęściej porusza się biegnąc, porozumiewa się krzycząc, nie może się skupić, nie odkłada zabawek na miejsce, wchodzi w konflikty z równieśnikami, a jego zachowanie wzbudza niepokój wychowawców i w końcu samych rodziców. Brzmi znajomo? Jeśli jesteś rodzicem dziecka nadaktywnego psychoruchowo, zapewne doskonale znasz podstawowe zasady waszego funkcjonowania w tej rzeczywistości. Czy wiesz jednak również to, co dziecko chciałoby ci powiedzieć, gdyby potrafiło wyrażać się jak dorosły?
Zdania, które za chwilę przeczytasz, nazywane są podstawowymi prośbami dziecka nadpobudliwego. To cała esencja dziecięcych potrzeb oraz swoista wykładnia skutecznego postępowania rodziców. Warto się im przyjrzeć i spróbować wdrożyć w waszą codzienność.
1. Pomóż mi się dowiedzieć, co się wydarzy za chwilę, jutro, za miesiąc i za rok
Każde dziecko dobrze odnajduje się w poczuciu uporządkowania, jednak dzieci nadpobudliwe mają tę potrzebę dużo mocniej rozwiniętą. Ich wewnętrzny świat jest chaotyczny i nieprzewidywalny, dlatego musisz zrobić wszystko, by tę drogę mu ułatwić. Planowanie musi stać się priorytetową czynnością w waszej domowej codzienności. Im większy porządek panuje w waszym harmonogramie, tym bardziej uporządkowany świat w jego głowie.
2. Poczekaj na mnie, daj mi chwilę na zastanowienie się
Wypadkową chaosu i nieuporządkowania świata dziecka nadpobudliwego jest problem ze skupieniem swojej uwagi, a co za tym idzie z zauważaniem związków przyczynowo-skutkowych. Takie deficyty powodują, że maluch o wielu rzeczach nie pamięta, potrzebuje więcej czasu na zastanowienie się i połączenie faktów. Musisz o tym pamiętać! Nie wymagaj od nadpobudliwego dziecka tego, czego wymagałbyś normalnie. Daj czas, wykaż cierpliwość, dawaj wskazówki i szansę na samodzielne wyciąganie wniosków.
3. Chcę wiedzieć od razu, czy to co robię jest robione dobrze
Dzieci z ADHD żyją w poczuciu chaosu i nieporządku. Dodatkowo, ich zachowanie i predyspozycje sprawiają, że miewają problemy w szkole i w kontaktach z nauczycielami. Dysonans pomiędzy tym, co czują, a tym co jest społecznie pożądane sprawia, że takie dziecko ma problem z oceną tego, co jest dobre, a co złe. Niezwykle ważne w procesie terapeutycznym jest chwalenie zachowań i wskazywanie dobrej drogi. Nie szczędź więc pochwał i staraj się zapewniać o słuszności działań na każdym z etapów ich realizacji.
4. Dawaj mi małe zadania, im jest ich więcej, tym bardziej się gubię
Dziecko nadpobudliwe wymaga jasno określonych reguł i sposobów działania. Komunikacja z takim maluchem powinna więc być pozbawiona zbytniej emocjonalności i pokazywać konkretne zadanie do wykonania. Wiemy już, że dziecko z ADHD miewa problemy ze skupieniem uwagi, co ma swoje odzwierciedlenie w zawiłych czy rozbudowanych zadaniach. Staraj się, aby stawiane cele do osiągnięcia były małe (i chwalone za każdym razem!), a także odpowiednio rozłożone w czasie.
5. Nie potrafię tego zrobić, jestem w kropce, pokaż mi drogę
Rola rodzica to również rola życiowego mentora, który wskazuje co jest dobre, co należy, co wolno, a czego nie wolno. Przekazywanie umiejętności i wartości leży w naszej naturze, a podczas wychowywania dziecka nadaktywnego staje się naszą supermocą, której nie powinniśmy ograniczać. Dzieci żyjące w mentalnym chaosie dużo częściej potrzebują naszego wsparcia, dlatego nie czekaj na komunikaty, a sam wykazuj się chęcią pomocy, zanim twoja pociecha wpadnie w rozdrażnienie czy dołek.
6. Wiem, że bywam męczący, ale tyle radości sprawia mi, kiedy słyszę, że mnie kochasz
Choć każde dziecko należy zapewniać o rodzicielskiej miłości, to potrzeba akceptacji i zrozumienia u dzieci nadaktywnych jest dużo silniejsza niż u przeciętnego rówieśnika. Pamiętaj, że takie dziecko przez całe swoje życie będzie spotykało się z brakiem akceptacji, niezrozumieniem i krytyką, dlatego musisz uzbroić je w zapas pozytywnych emocji i poczucie bezwarunkowej miłości, którą je darzysz. To jedno z twoich najważniejszych zadań!