Lato się skończyło, a październik nie kojarzy się już z wakacjami i beztroską, a raczej z zaliczonym już powrotem do szkoły i do pracy. Ze względu na dzieci w wieku szkolnym, dłuższe urlopy zwykle planujemy w lipcu i sierpniu, a teraz nastał czas masowych powrotów do rzeczywistości w budynku szkoły oraz w miejscu pracy. Ten okres wywiera w wielu nas poczucie przygnębienia, a powrót do codziennych obowiązków skutkuje wzrostem zestresowania i zdenerwowania. Zastanówmy się, jak świadomie poradzić sobie ze stresem po powrocie z urlopu.
Hormon stresu
Hormon stresu nazywany kortyzolem to organiczny związek chemiczny, produkowany przez nadnercze, a dokładniej przez jego zewnętrzną część, czyli korę. Kortyzol to ważny dla poprawnego funkcjonowania organizmu hormon, mający wpływ m.in. na gospodarkę białkową oraz wodno-elektrolitową, a także na odporność organizmu. W zwiększonej ilości hormon ten produkowany jest w sytuacjach trudnych, takich jak aktywność fizyczna oraz stres, a jego zadaniem jest zwiększenie stężenia glukozy we krwi, by zapewnić organizmowi większą ilość energii.
Właściwy poziom kortyzolu w organizmie ma znaczący wpływ na jego poprawne działanie. Ale kiedy poziom tego związku chemicznego jest zaburzony, a szczególnie przez dłuższy czas, może to doprowadzić do poważniejszych schorzeń i dolegliwości. Wśród nich częstymi skutkami przewlekłego stresu, mającego bezpośredni związek z poziomem hormonu w organizmie, są: nad- lub niedoczynność tarczycy, zmniejszony popęd seksualny, bóle głowy, nowotwory, jak również depresja, bezsenność i ciągłe zmęczenie.
Objawy stresu
Choć nie u wszystkich występuje każdy z nich, to jednak objawy przewlekłego stresu są u większości ludzi bardzo podobne i zdecydowana większość z nas doświadczyła ich na własnej skórze. W wyniku stresu dochodzi do zmian wewnątrz naszego organizmu, polegających na rozszerzaniu się dróg oddechowych oraz przyspieszeniu pracy serca, mającym związek ze wzrostem ciśnienia krwi. Rozszerzają się także naczynia krwionośne w mózgu, a zwężają te znajdujące się w innych narządach.
Na zewnątrz stres daje o sobie znać dość wyraźnie i nie trzeba specjalnie bystrego obserwatora, by rozpoznać osobę, będącą pod silnym stresem od dłuższego czasu lub tylko w danej chwili. Gdy trzęsą jej się ręce i mocno się poci, a jednocześnie na twarzy i szyi występują mocne rumieńce, to możemy z dużym prawdopodobieństwem podejrzewać, że osoba taka przeżywa silny stres. Ale takie objawy jak niestrawność, trudności z zasypianiem, bóle brzucha, biegunki, lęki czy obniżone libido są już lepiej ukryte i ich występowanie zauważymy raczej jedynie, gdy obserwujemy sami siebie.
Jak radzić sobie ze stresem
Tak samo, jak jest wiele stresogennych czynników, składających się na przyczyny nasilania się stresu, tak samo istnieje wiele sposobów na obniżenie jego poziomu, a ich kombinowanie ze sobą, może jedynie wzmocnić siłę ich działania w walce ze stresem. Medytacja, spacery, uprawianie sportu oraz zdrowe odżywianie to popularne metody przeciwdziałania stresowi, które zna każdy. Psiarze i kociarze będą zachwalali zalety swoich czworonogich przyjaciół, a o dobroczynnym działaniu głaskania i miziania psiej czy kociej głowy na nasze samopoczucie i odprężenie chyba nie trzeba nikogo przekonywać.
Bywają ludzie, którzy tylko w towarzystwie zwierząt i zaciszu natury są w stanie odprężyć i wyciszyć się. Mogą oni być zapalonymi grzybiarzami albo wytrawnymi spacerowiczami leśnymi. Mogą zajmować się hodowlą papug, mrówczymi farmami albo psimi zaprzęgami. Tylko w ten sposób są w stanie pokonać codziennie towarzyszący im stres. Istnieje też coś takiego jak dogoterapia, która w szerokim znaczeniu może być z powodzeniem stosowana w działaniach terapeutycznych podczas rehabilitacji, jak i na co dzień, przy porannym i popołudniowym powitaniu przez naszego kochanego pieska.
Sposoby na stres a indywidualne uwarunkowania
Każdy człowiek jest inny i trudno byłoby znaleźć uniwersalny środek na stres dla wszystkich. Dostępne są leki i suplementy znajdujące duży popyt na rynku, ale działanie wielu z nich usuwa jedynie skutki, a nie przyczyny. Warto więc świadomie podejść do stresu, kiedy wracamy z urlopu w stresogenne środowisko. Twoja indywidualna postawa życiowa oraz cechy charakteru mogą Ci pomóc albo utrudnić poradzenie sobie w tej sytuacji. Oprócz o odpowiedniej dawce relaksu i wysypianiu się, pomyśl zatem również o kilku poniższych rzeczach i staraj się o nich pamiętać, gdy stres zostanie stałym towarzyszem Twojego życia.
Emocje są po to, by je wyrażać. Oczywiście nadmierne ich wyrażanie może być bliższe histerii, ale tłumienie ich w sobie jest gorsze. Wypowiadanie własnego zdania oraz manifestacja przeżywanych emocji działają jak wentyl na stres. Również ćwiczenie asertywności, czyli sztuki odmawiania, sprzyja radzeniu sobie w trudnych sytuacjach. Analizę przeszłości i ponowne przeżywanie w myślach trudnych chwil zastąp koncentracją nad tu i teraz, nad obecną chwilą oraz nad tym, co teraz dla Ciebie jest ważne. Dziel się swoimi odczuciami z bliskimi i częściej rób sobie krótkie przerwy. Wycisz się.